Şalom Sinagogu

Kal de Abaşo veya El Kal de la Tromba diye bilinen, 1930’larda Aydın’dan gelen Yahudilere tahsis edildikten sonra, Aydınlılar Havrası olarak da anılan sinagog, 1610 yılında mevcut altı sinagogdan biriydi. Sabetay Sevi’nin kendini bu sinagogda ‘Mesih’ ilan ettiği bilinir. Sinagog avlusundaki kitabede kayıtlı 5560 (1800) ve 5650 (1890) tarihleri muhtemelen esaslı tamir ve yenileme tarihleridir. 5760’daki (1841) büyük yangın tüm semti yaktıktan sonra, bu sinagogun kapısında durmuştur.

İzmir’in belki de en otantik sinagogu denebilecek Şalom Sinagogu’nun içi, kalem işleriyle bezenmiş tavanları, duvar diplerinde sedirleri ve çiçekli yastıkları ile bir Türk evini anımsatır. Sinagogun, bir kalyonun pruvasına benzeyen Teva’sı (dua okuma kürsüsü) bir zamanlar merkezde iken, muhtemelen 20. yüzyılın başında duvar dibine çekilmiştir. Klasik üçlü Ehal (Tevrat rulolarının saklandığı dolap) kompozisyonu bu sinagogda da mevcuttur.

Sinagog ön bahçesinin bir kısmı 20. yüzyılın başında Aşkenaz Yahudilerine özel olarak tahsis edilmiş, onlar gidince de dükkâna dönüştürülmüştür. Bahçede, ortasında dünyada tek olduğu söylenen bir büyük taç bulunan bir suka (çardak) mevcuttur.

Sinagog, bayramlarda ve Cumartesi-Pazar dışında her gün akşam duasında ibadete açıktır.